Şifacılığa Giriş

Bana gaz veren ve Çin’e gidişimi tetikleyen şey, mesane kanseri olan bir kadının Çigong ustaları tarafından 3 dakika içinde iyileştirilmesini gösteren bir video olmuştu.

Çin’den döndüğümde uzun bir süre inzivaya çekilip sabah akşam düzenli Çigong egzersizlerimi ve meditasyonlarımı yaptım. Bu esnada sadece farkındalık yaratmak amacıyla Çigong hakkında dergilere makaleler yazdım. Ardından büyük ustalarımın yetkilendirmesiyle eğitim vermeye başladım.

Web sitemde yazdığım bir ibare yüzünden pek çok kişiden sitem dolu, hatta bazen hakaretlere varan yazılar aldım. Söylediğim, insanların benden şifa vermemi istememeleri, onlara kendi kendilerini nasıl iyileştirebileceklerini öğretmeyi hedefliyor olmamdı. “Madem Çin’e gittin, niye şifa vermiyorsun? Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu?“ diyen okurlarım oldu.

Bir şifacının şifa sürecini anlatayım size. Elinizde aktaracak çok güzel, çok değerli bir bilgi vardır. Bu bilgi herkesin ortak kullanım alanıdır. Herkes gani gani faydalanır ondan. Bu bilgi kendi kendini iyileştirme sanatıdır. Ancak insanlar hasta olduklarında ilk önce kendilerine olan inancı yitirirler; kendilerinden başka herkesten, her şeyden medet umar hale gelirler. Doktorlar, ilaçlar, alternatif tıp, üfürükçü hocalar, aklınıza ne gelirse… İşin şifacı tarafına geri dönelim. Evet, elinizde gerçekten başkalarına verebileceğiniz bir şifa gücü vardır. Biri gelir, hastadır. Ona göre hastalığı her şeyden daha birincil önemdedir. Onu iyileştirirsiniz. Artık iyidir. İnsanların en büyük sorunu kredisini çabuk tüketme özelliğidir. Hastalığından kurtulmuş olmanın minnettarlığı kısa sürer. 3 bilemedin 5 ay sonra tekrar kapını çalar. Bu sefer de başka bir yerinde sorun vardır. En az birinci kez geldiğindeki kadar önemlidir onun için. Yalvarır yakarır. Bu geliş gidişlerin sonu yoktur. En kötüsü artık kendi sorunu kalmayınca bu sefer etrafındakileri size taşımaya başlar. “Bizim amcaoğlunun da sorunu var, ona da bakıver”. Bu sefer amcaoğlu size teyzekızını getirir. Zilleriniz sürekli çalar, telefonlarınız hiç susmaz. Şifacı olarak size yüklenen amaç bu değildir elbet. Seçim ustası mı yoksa durum kurbanı mı olacağınız size bağlıdır. Çekim yasasına göre “herkes seçimlerinde özgürdür”. Yukarıdaki örnekleri kendi şifacı ustalarımdan gözlemleyerek deneyimlediğim için onlar gibi “üfürükçü hoca” muamelesini görmeyi tercih etmedim. Benim de seçimim bu yönde oldu. Hatta ilanlar verip, kurslar düzenlemekten bile kaçındım. Çünkü amacım sadece Çigong’u kendi isteğiyle öğrenmek isteyenlerin beni bulması idi. Öğrenci hazır olduğunda hoca bekliyor olacaktı. Bu yüzden inzivaya çekildiğim beldede öğrencilerin beni bulup gelmesi beni hep mutlu etti.

Seçimim daha yüce olduğuna inandığım “kendi kendini iyileştirme” felsefesi oldu. Sevgi ilk önce insanın kendinde başlar. Kendini yeterince sevemeyen bir insanın başkalarına yeterince sevgi duyması ve göstermesi pek mümkün olmaz. Zira sizden taşanla beslenir insanlar. Sevgi koşulsuzdur. Koşulsuz sevgi ise ancak beklenti olmadan içten ve kalpten gelen bir sevgi seliyle gerçekleşir.

Çigong’un kendi kendini iyileştirme felsefesi tamamen beden-zihin-ruh bütünlüğüne dayanır.  Bu bütünlüğü sağlamayı başaran her birey kendi içinde barışı, huzuru ve mutluluğu yakalar. Zihni berraktır. Her şeyin farkındadır. Enerji akışı vücudunda mükemmel seviyededir. Kendini, tüm insanları, tüm canlıları ve doğayı eşit derecede sever. Hepsinin “BİR” olduğunu bilir.

Bu felsefeyi benimseyen kişi etrafına ışık saçmaya başlar. Hiçbir şekilde dünyaya gönderilirken size yüklenen bir misyon yoktur. Böyle olduğuna inanıp kendini paralayan pek çok şifacı vardır. Sizin tek misyonunuz size verilen hayatı en iyi şekilde yaşamak ve bunu yaparken de etrafınızdakilere örnek olmaktır. Schindler’in Listesi’ni oluşturup “Yardım edemediğim kim kaldı?” düsturu ile yaşayamazsınız. Bu yüzden elinizde bir bilgi varsa, bu bilgiyi paylaşarak ondan kurtulabilirsiniz ancak. Bilgi paylaşıldıkça çoğalır, zenginleşir ve değer kazanır. Bilgi sadece sizde kalırsa, insanlara sadece yardım ettiğinizi sanırsınız. Yardımsever bir bencil olursunuz.

Şifacıların bir başka sorunu ise sahip oldukları yetileri tanrısal bir güç olarak görüp şifacılığın temeline inmemeleridir. Şifa verirken kullandığımız en önemli bölge alt dantiendir. Burası enerjinin depolandığı ve tetiklendiği yerdir (karnımızdaki ikinci beyin). Burası tüm duyguların en saf haliyle oluştuğu mucizevî bir yerdir. Bu bölgeyi kullanmada ustalaştığınız zaman artık şifa verebilir hale gelirsiniz. Artık orta dantien ve üst dantieni de kullanabilirsiniz. Orta dantien kalpten şifa, üst dantien ise düşünce gücüyle şifa diye adlandırılabilir.  Kimi şifacılar doğuştan ya da sonradan kalpten veya düşünce gücüyle şifa yetenekleri olduğunu fark eder. Bunu tanrısal birer hediye olarak kabul ederler ve kendilerini ayrıcalıklı görürler. Hâlbuki en kullanmaları gereken yeri es geçerler. Hal böyle olunca bu tip şifacılar çok çabuk yorulurlar, bitkin düşerler; günde çok az hastaya bakabilirler ve pek çoğu senden benden daha hastadır. Pek çok şifacı genç yaşta aramızdan ayrılır. Bunun tek nedeni Çi enerjisini depolama, kendileri arındırma ve enerjiyi bir avatar gibi yönlendirme konularında ustalaşmamalarıdır.

Ellerinizden yoğun bir enerji akabilir, elleriniz cayır cayır yanabilir, elinizi koyduğunuz yer ateş gibi yanabilir ya da ne siz ne de alıcı hiçbir şey hissetmeyebilir. Enerji illaki görevini yerine getirir. Şifacıların en önemli sorunu ise hasta ve hastalıkla özdeşleşmeleridir. Verdikleri şifa karşılığında minnettar kalınmayı beklerler, hastanın onun sayesinde iyileşip iyileşmediğini çok önemserler ya da şifa veremedikleri için üzüntü duyarlar, sorumluluk hissederler. Dediğim gibi kimse size böyle bir misyon yüklemedi. Enerjiyi verir geçersiniz. Hasta ya da hastalıkla aynı titreşime girerseniz enerjiniz ayaklar altına düşer. Düşünce yapınız ondaki hastalığa olumsuz etki eder. Karşınıza gelen hastaya acımak, haline üzülmek vb. duygular her ne kadar insani duygular da olsa, sizin gardınızı düşüren etkenlerdir. Ellerinizden enerji akmaya devam eder ama zihniniz hastalığa, acımaya, durumun vahimliğine odaklanırsa onu zihinsel olarak var etmeye devam edersiniz ve faydadan çok zararınız olur. Meşhur videodaki gibi “vassa vassa” yani “sen çoktan iyileştin” olayına giremezsiniz. Bunun yolu ise gelen her vakaya karşı “nötr” olmayı başarmaktan geçer. Bunu en iyi başaranlar, isimsiz kahramanlar olarak acil serviste çalışan cengâver doktorlardır. Elinizi iyileşmesini istediğiniz yere koyduğunuzda bırakın enerji sadece aksın. Akan enerjiye karşı ne kadar nötr olursanız görevini o kadar iyi yapar. Kararsızlık, olumsuz düşünceler, hastalıkla bütünleşme, enerjinin de aklını karıştırır, görevini başarıyla tamamlayamayabilir. Sizin göreviniz sadece enerjiye yön vermektir, zira enerji sizin değildir. O evrene aittir. Size verilen hediye, onu alıp yönlendirme becerisidir. Enerjinin kendinden olduğuna inanıp kendini tanrısallaştıran ustalar kendine yazık eder.

Eğer günün birinde şifacı olmayı hedefliyorsanız, işe en başından başlamanızı tavsiye ederim. Evinize davul ya da gitar alıp, yaratana sığınıp deşarj olabilirsiniz. Doğaçlama takılabilirsiniz. Ama en baştan almanız gereken temel eğitimi almazsanız artık başa dönmek zor bir hal alır. Enerji depolamayı, enerjinin kendi vücudunuzda mükemmel akışını, enerjiyle dans etmeyi ustalık mertebesine getirmediğiniz sürece yarım yamalak bir şifacı olursunuz. Tüm bunların olmazsa olmazı da meditasyon, meditasyon, meditasyondur… Meditasyon olmadan yaptığınız Çigong ya da Taichi birer sabah egzersizinden öteye geçmez. Ancak meditasyon aklınıza geldikçe günde 20 dakika ayırmanızla sağlayacak bir denge değildir. Başlangıçta öyle bile başlasa, devamında artık yaşamınızın bir parçası halini alacak ve “medite” halde kalmanızı gerektirecektir. Meditasyon beden-zihin-ruh bütünlüğünü sağlayan tek unsurdur. Zihni berraklaştıran, sizi zehirleyen düşüncelerden arındıran, Çi ile bütünleşmenizi sağlayan ve farkındalığınızı artıran yegâne aracınız odur.

Bundan yüzlerce yıl önce biliminsanları şöyle demiş: “Öyle bir zaman gelecek ki insanlar birbirini iyileştirecek ve tıbba gerek kalmayacak.” Bunun yolu önce kendimizden geçiyor. Herkes kendini ve diğer insanları nasıl iyileştirebileceğini bilecek çünkü artık zihinlerini değil duyguların gücünü kullanacaklar.

Benden tıbbi Çigong talep eden pek çok öğrenci oluyor. Elbet herkes için onun da vakti gelecektir ancak ülkemizde buna sebat edecek sabırlı öğrencilere pek denk gelinmiyor. Kendilerini nazikçe reddediyorum çünkü almaları gereken temel eğitimi ve usta-çırak ilişikisini atlayarak kestirme yoldan şifa vermeyi amaçlıyorlar. Çi’de ustalaşmadan şifa vermeyi unutun; yaptığınız Çigong, Reiki, hangi tür şifa yöntemi olursa olsun.

Tekrar etmek gerekirse, şifacı olmayı tercih edebilirsiniz. Ama şifacı olmak usta olmak demektir. Her usta çıraklığını tamamlamak durumundadır. Eğer gerçekten hakkını vererek şifacı olmak istiyorsanız, usta-çırak ilişkisi yaşayabileceğiniz bir usta seçin kendinize. Sabırla, sebatla, bol pratikle siz de ustalaşın. Zira “Gong”un tanımı budur. Çi enerjisini kullanmada ustalaştığınız zaman artık siz de Çigong yapıyorum diyebilirsiniz.

Çi sizinle olsun.

Çigong Formları

Yine çok sık gelen sorulardan birini cevaplamak istedim bu sayıda. Çigong formlarını merak edenler sevgiyle okusunlar…

Bunları okuduktan sonra aklınızdan geçeceğinden emin olduğum ve daha siz sormadan cevaplamak istediğim bir başka soru ise şu:
“Peki hangi formu yapmalıyım?”

Hangisini yaptığınız, gösterdiğiniz sebat ve özveri ile doğru orantılı. Yani içlerinden birini seçin; hakkını vererek yapın; yeterli zamanı ayırın; beden-zihin-ruh üçlüsünü es geçmeyin; usta-çırak ilişkisine özen gösterip siz de ustalaşıncaya kadar sabırla ve sebatla hocanızın izinden gidin. Bunları yaptığınız sürece hangi formu seçerseniz seçin, hem bedenen şifa bulur ve güçlenir hem zihnen aydınlanır hem de ruhen huzura kavuşursunuz. Yaşlılık sadece rakamdan ibaret olur. Hastalıklar ise kâğıt üzerinde kalır.

Önemli bir husus da şu: Hangi formu seçerseniz seçin, öncesinde duruş, nefes ve meditasyon tekniklerini içeren, Çi’de ustalaşmanızı sağlayacak temel bir eğitimden geçmenizi şiddetle tavsiye ederim.

Sıralamasına dikkat etmeden Çin’de ve ülkemizde uygulanan en popüler formlardan örnekler vererek devam edelim.

5 Hayvan Çigongu (Wuqinxi)

Hani biri alsa Reiki, Şiyatsu, Yoga, Tai Chi ve Ruhsal Şifayı harmanlayıp önümüze koysa… Bu ancak 5 Hayvan(Wuqinxi yada Wuxing Quan) hareketi olarak ortaya çıkardı. Çok geniş bir şifa yelpazesi olan bu formun uzun yaşam ve pisişik yetenekler üzerinde de etkisi çok yüksek.

Yapmanız gereken, belli akupunktur noktalarına odaklanıp birkaç dakika boyunca yoğunlaşmak; gerisi kendiliğinden geliyor. Bilinçli olarak hareketleri hatırlamanıza da gerek yok, en saf haliyle Çi alıştırması yapacaksınız.

Enerji, ihtiyacınız olan şifa gereksinimine göre vücutta kendiliğinden dolanır. Örneğin boynunuzu iyileştirmek için onu en doğru yönde hareket ettirmelisiniz. Doğru akupunktur noktalarını bulup, buralara masaj uygulamanız ve 5 hayvandan (kaplan, ayı, geyik, turna ya da maymun) birini taklit etmeniz gerekir.

Çinliler, asırlar önce, hayvanların bazı hareketlerini taklit ederek iyileşmenin formüllerini bulmuş. Bu hayvanların kimi diğerlerine göre daha hızlı, kimi daha çevik, kimi daha güçlü, kimi daha iyi gözlere, kimi daha iyi kulaklara sahip olmak gibi özelliklere sahiptir.

Diğer spontane hareketler uygulama esnasında ortaya çıkar, örneğin vücuttaki bazı özel bölgelere vurmak ya da tokatlamak, silkinmek, tonlama, Tai Chi ya da Kungfu tarzı hareketler yapmak, topraklanmak  gibi.

Yürüme Çigongu (Guolin)

Anti-kanser Çigong’u adını alan bu tür Çinli kadınlar arasında çok yaygındır. Son 30-40 yıldır yaygın bir şekilde uygulandığı gibi pek çok hastalık üzerinde olumlu sonuçlar vermiştir. Lösemi, lupus, böbrek iltihabı, siroz gibi hastalıklara maruz kalan on binlerce hastanın iyileşmesinde önemli rol oynamıştır. Ayakta durma ve adım atabilme yetisine sahip her hastanın kolaylıkla yapabileceği bir formdur. En ileri safha kanserlerde bile önemli şifa etkisine sahip olduğu için, uygulamayı öğreten ustaların bu forma olan inancı ve özgüvenleri de bu yüzden oldukça yüksektir.

Ölümcül hastalıkların yanı sıra, yüksek tansiyon, romatizma, hepatit, alerji, kalp gibi kronik hastalıklara da kolaylıkla şifa verdiği biliniyor. Üstelik batı tıbbının sıkça başvurduğu kemoterapi, radyasyon, ameliyat, anestezi, antibiyotik ve hormonal tedavi gibi yöntemlerin yan etkilerine maruz kalanları da çabucak fabrika ayarlarına geri getirdiği gözlenmiştir. Batı tıbbında hastanın bir yerindeki kanser, tedavi esnasında başka bir yerine sıçrarken, hasta saçlarını kaybedip, tedavi yüzünden bağışıklık sistemi zayıf düşerken ve depresyona girerken, Çin tıbbında birden fazla kanseri olan bölgeler eş zamanlı şekilde iyileşebilmektedir.

Rahatlama Çigong’u (Fang Song Gong)

Fang Song Gong hareket etmenize gerek olmaksınız kolaylıkla yapabileceğiniz nadir türlerden biridir. Kolaydır, pratiktir ve şifa kapsamında pek çok hastalık vardır. Özellikle yaraların çabuk iyileşmesine, stresi yenmeye, kronik ağrıların dindirilmesine, uykusuzluk ve duygusal dengesizlik sorunlarının giderilmesine çok yardımcı olur.

En iyi tarafı da yatarak ya da oturarak yapılabilmesidir; %100 zihin alıştırması diyebiliriz. Çigong terminolojisinde Jing Gong Çigong’un statik türünü, yani dinamik türü olan Dong Gong’un tersini simgeler. Her yaştan insanın, fiziksel durumu ne olursa olsun yapabileceği kolaylıktadır.

8 Brokar (Ba Duan Jin)

Dokumanın 8 İpliği de denen bu form Çin’in gelmiş geçmiş en büyük generallerinden Yu Fei tarafından 3000 bin yıl önce askerlerini hastalıklara karşı güçlü kılmak, onları yenilmez, hatta ölümsüz yapmak için oluşturulmuştur.

8 temel hareketten oluşur. Her harekete odaklanıp, nefesinize odaklanırsınız. Çi’nin akışını mükemmel bir şekle sokar, kasları kemikleri ve eklemleri güçlendirir, esnekliği artırır, dolaşım sisteminizi güçlü kılar, her bir organa ayrı ayrı şifa verip sinir, dolaşım, sindirim ve üreme sistemlerinizi güçlendirir. Bu form sayesinde bütün meridyenleri ve birbiriyle bütün halinde çalışan enerji sistemlerini uyum içinde dengeye sokup şifa verirsiniz.

Yapılan her hareket dışarıdan sabah egzersizi tadında görünse de içeride çok büyük fırtınalar koparan bir formdur. Temel Çigong eğitimlerinin hemen ardından öğrencilerimle paylaştığım ilk formdur. Yapması ve hareketleri hatırlaması kolay, estetik ve çok etkilidir.

Çigong Masajları

El, yüz, dil, göz masajlarının yanı sıra böbrek, karaciğer, beyin gibi iç organlara yapılan masajlar ve şifa tonlamaları seslendirerek organ, meridyen ve enerji sistemleri üzerinde uygulanan çok etkili masaj tekniklerinden bahsedebiliriz.

Her formun sonunda yapılması şart olan temizlik ya da arınma hareketleri kabaca bu masajların birleşimini oluşturur. Ancak bu masajların tek tek uygulanması da inanılmaz faydalar sağlar.

Meridyenler arasındaki Çi blokajları sadece bu masajlar sayesinde temizlenip açıldığı için enerji daha rahat hareket eder. Örneğin düzenli göz masajıyla gözlüklere veda eden insanlar vardır. Böbrek ve kulak masajıyla (ki bu ikili aynı enerji sistemindedir) korkularını yenip duyma yetisine tekrar kavuşanlar da vardır. Dil masajıyla ağız ve diş sağlığına tekrar kavuşup, tükürük salgısı sayesinde hastalılarını yenen de mevcuttur. Kafa ve yüz masajı kan dolaşımını hızlandırdığı için güne daha enerjik başlar, hafıza ve konsantrasyon sorunlarına elveda dersiniz. Belli akupunktur (B27) ve meridyen (timüs) noktalarına uygulayacağınız masaj hareketleri ile de pek çok kanser ve tümörlü hastalıkla vedalaşabilirsiniz. Masajların listesi ve faydaları saymakla bitmez.

Tai Chi Çigong

Tai Chi bir uzak doğu dövüş sanatıdır. Çigong Çi’yi ustalıkla kullanma sanatıdır. Tai-Chi Çigong ise, Çigong’un Tai Chi’den ödünç aldığı bazı hareketler sayesinde her iki öğretiye de fayda ve şifa sağlayacak şekle sokulmuş halidir. Daoist ve Shibashi olarak bilenen iki türü yaygındır. Daoist 14 hareket olarak görünür ancak bazı hareketleri çiftli kombinasyonlardan oluşur, onlar da tek olarak sayıldığında onun da toplamı 18 eder.

Shibashi 18 nazik, yavaş ve yumuşak, akış halinde birbirini izleyen hareketten oluşur. Hareketlerin göze hitabeden güzelliği vardır. 1970’lerde Lin Hou Sheng tarafından kurgulanmıştır. Popülerliği Çin’le sınırlı kalmayıp, Malezya, Singapur ve Endonezya gibi Asya ülkelerine de sıçramıştır.  Daoist Tai Chi Çigong’da ise organların, meridyenlerin ve enerji sistemlerinin şifasına yönelik olduğu için, akış yerine hareketlerin belli sayılarda tekrarı esas alınarak nefese ve Çi’ye odaklanılır.

Shibashi eklemleri, kasları, tendonları güçlendirirken stresten arınmamıza, enerjiyle dolmamıza, enerjiyi dengelememize, zihin-ruh-beden dengesini kurmamıza yardımcı olur.

Yaşadığım yerde, haftada 3 kez, sabahın erken saatlerinde göl kenarında yapmaktan büyük keyif aldığımız bir gelenek halini almıştır.

Hareket Kabiliyetini Artıran Çigong (Nei Jin)

Çigong’un dinamik formlarından biri olan Nei jin başlıktan da anlaşılacağı üzere hareket kabiliyetimizi ve dayanma gücümüzü artırmaya yönelik hareketlerden oluşur.

Ağrılar, bel, boyun, sırt ve dizlerde yaşanan eklem sorunları, fıtık, romatizma, arterit gibi sorunlarda, spor sakatlanmalarında ve yaşlılığa dayalı sorunlarda sıklıkla kullanılan bir formdur.

Her biri 6 hareketi kapsayan 6 setten oluşur. Her set ayrı bir problemi çözmeye yöneliktir. Bunlar başlıca boyun, omuz, bel, eklemler, tendonlar, yumuşak dokulardır. Uygulanması son derece basit ve yavaştır ancak etkileri hayli güçlüdür. Bunu yavaş akan ancak karşısına çıkan her şeyi önüne katan bir sel suyunun gücüyle kıyaslayabiliriz. Çok sert görünen yüksek boydaki deniz dalgalarının kıyıya ne kadar sert vurursa vursun kayaları aşındırması seneler alıyorken yavaş yapılmasına rağmen Nei Jin’in etkisi hızlı ve güçlüdür.

Fragrant (Mis Kokulu) Çigong

Binlerce sene saklı kalan formlardan biri Fragrant Çigong. İlk kez 1988 yılında halkla tanışıp kısa süre içinde hiç reklamı yapılmadan ağızdan ağıza dolaşarak en popüler türlerden biri haline gelmeyi başarmıştır.

1998 yılında Çin Ulusal Çigong Kurumu tarafından 50 popüler form arasından en etkili yöntem seçilmiştir. Bu seçimdeki en önemli kıstas, şifa gücü ve kapsadığı hastalıklardan çok, kolaylığı, herkes tarafından yapılabilirliği ve uygulamak için günlük olarak harcanan zamanın kısalığı olmuştur.

Bu kolay yapısına rağmen bilinen ve bilinmeyen pek çok hastalığı tedavi eden formu yapmak için günde sadece 10-15 dakika ayırmanız yeterlidir. Gereken tek şey duruş ve nefes tekniklerine dikkat etmeniz ve zihninizi boşaltmanızdır. Çinlilerin, “en karmaşık şeylerin bile oldukça basit bir çözümü vardır” felsefesine denk düşen formlardan biridir.

Sadece 15 hareketten adetten oluşur. Ayakta duramayanlar oturarak da yapabilir. Özel konsantrasyon gerektirmez, TV seyrederken, iş yerinde, her şekilde yapabilirsiniz.

Hareketleri yaparken genellikle uygulayıcıların sıcak soğuk algılarında artış, ürperti, kaşıntı isteği, koku alma kapasitesinin arttığı ve hoş kokular aldıkları gözlenmiştir -adındaki mis kokulu tanımı belki de bu yüzdendir.- Tüm bunlar enerji dengesinin kurulmasından ibarettir. Özellikle astım, şeker, ülser, alerji, yüksek tansiyon, cilt problemleri, duyma kaybı, görme bozukluğu, migren, depresyon, kalp rahatsızlığı gibi hastalıklarda çok etkili sonuçlar vermiştir. Hatta bu hastalıkların bazılarını 2-3 seans gibi kısa sürelerde iyileştirdiği görülmüştür.

Canlılık Çigongu (Vitality)

Şifa verme türleri içinde en etkili olanlardan biridir. Metabolizmayı hızlandırır, sindirim sistemini güçlendirir, yaşlılığı geciktirir, sonsuz enerji sağlar.

Lenfatik sistemleri uyararak bağışıklık sistemini güçlendirir. Kemikleri, kasları ve eklemleri korur. Organlara şifa vererek genç kalmamızı sağlar. Eklemlerin sıvı ihtiyacını karşılar. Sinir sistemini düzenler. Sakin kalmanızı sağlar. Şifa verme yeteneğinizi artırır. Tıbbi Çigong’un en etkili araçlarından biridir. Öncesinde Fragrant Çigong’da ustalaşılması tavsiye edilir.

5 Öğe (5 Element) Çigong’u

Ateş, Su, Toprak, Metal ve Ağaç öğelerinden oluşan en etkili tıbbi Çigong türüdür diyebilirim. Her şeyi enerji boyutunda düşünecek olursak bu formun gücü inanılmazdır… Çi’yi bedensel, küresel ve evrensel Çi diye sınıflandırınca, diğer ikisini de kapsayan evrensel Çi’ye açılan kapı şüphesiz ki 5 Element Çigong ile gerçekleşir. Şifa alma ve verme açısından %90’lık bir başarı garantisi vardır. 5 Öğe, içerisinde 12 meridyeni içerir. Çalışmalar esnasında tüm meridyenler, hastalıklara neden olan zihinsel sebeplerle birlikte temizlenerek şifa bulur. Organların ve enerji sistemlerinin birbirleriyle ahenk içinde mükemmel çalışmasını sağladıktan sonra, aynı uyumu doğayla ve bahsi geçen 5 Öğe ile kurup “BİR” olmayı başarınca hissedecekleriniz tarif edilemez bir mutluluk verecektir.
Öncesinde Canlılık Çigong’da ustalaşmanızı tavsiye ederim.

Dong Yi Gong

Kurucusu Guo Zhichen’dir. Üstün zekâlı bir çocuk olarak 10 yaşında tıp okumaya başlamış. 16 yaşına geldiğinde iyileştiremediği hastalık kalmamış. Yi Gong Şifa Çigong’u demektir. Zhineng Çigong türlerinden biridir. Fragrant, Vitality ve 5 Element ile başlayan sıralamanın en sonuncu formu olan Dong Yi Gong, diğer üçünde ustalaşmanız halinde şifa başarınızı %100’e çıkaracaktır. Çoğunlukla şifa tonlamaları ve sayılardan faydalanır. İmgeleme ve paralel evrenlerden duyguların gücünü kullanarak hastalıkların yada sorunların çoktan iyileşmiş olduğuna odaklanır. Öğrenmesi çok kolaydır ancak ustalaşmak zaman ister ve önceki 3 formda ustalaşmak zorunludur. Bu dörtlü öğreti gurubu Tıbbi Çigong almak isteyen öğrencilerime verdiğim yada almasını tavsiye ettiğim en etkili sıralamadır.

Wild Goose (Dayan) Çigong

Kazın hoş ve zarif hareketlerinden yola çıkan Çigong ustaları, Çi’nin bu yolla vücutta daha kolay ve etkili bir şekilde yol aldığını ve beden-ruh ilişkisini mükemmel şekilde yakaladıklarını fark etmişlerdir. 1000 yıllık bir geçmişi olan formun ilk ustası Bayan Mme Yang Meijun’dur. Şu andaki yaşayan efsane büyük usta Dr. Bingkun Hu ise bu formun temsilcisidir. Onun da ustası ve asıl formun yaratıcısı Mei-Jun Yang’dır.

Özellikle vücut esnekliğini artıran, Dayan Çigong da denilen bu form, kan dolaşımını ve nefesi düzene sokan, içerdeki ve dışarıdaki Çi’yi ustalıkla yönlendirmenizi sağlayan bir güce sahiptir. Seviyelerde ilerledikçe Yin-Yang dengesini kurmakta ustalaşacak, Çi arınmasını yaşayacak (kötü ve iyi Çi dengesi), fiziksel gücünüzü artıracaksınız. Daha sonraki seviyelerde ise Baqua adımları ile savaş sanatlarına giriş yapacaksınız. Tüm meridyen ve organlara şifa vermekte ustalaşacaksınız. Dayan Çigong’un tek zorluğu ilk 2 seviyesinin 64’er hareketten oluşmasıdır. Her ne kadar diğer seviyeler kolay olsa da, toplamda 9 seviye olduğunu ve Çinlilerin bir oturuşta tüm seviyeleri birden yaptığını düşünürseniz, bizim gibi şehir ve kurumsal hayatın içinde olan insanların ne kadar vakit ayırabileceği merak konusu olacaktır. Ancak bu sesli düşüncem sizi yıldırmasın J.

Emei Çigong

Hastalıkların pek çoğunun özellikle omurga bozukluklarından kaynaklandığını biliriz. Emei Çigong omurganın düzeltilmesini ve buna bağlı bel, omuz, sırt bölgelerindeki rahatsızlıklarla vedalaşılmasını hedeflemektedir. Bu sayede günlük yaşam kaliteniz artacak ve sağlıklı bir hayat süreceksiniz. Emei Çigong kalbin temizliğine odaklanır ve Çi’de ustalaşmayı hedefler. Çi’de ustalaşırken diğer Çi’lerden kendinizi korumayı ve arınmayı da hedefler. Kalbe odaklanırken her türlü olumsuz duygu ve düşüncelerden arınmayı sağlayarak koşulsuz sevgi edinmemizi sağlar. İç organları sağlam ve kalbi temiz olan birine hiçbir kötülüğün etki etmeyeceğini savunur.

Hun Yuan Çigong

Çin’in en eski dövüş sanatları ustası Büyük Usta Feng Zhi Qiang tarafından kurulmuştur. Hun Yuan evrenin hareketini temsil eder. Gong Fa bu öğretinin en önemli yapı taşıdır. İçe dönüş ve Çi’nin ustalıkla kullanılması çok önemlidir, zira yaşlanıldığında el ayak tutmaz hale geliyorsa seneler boyu yapılan tüm hareketler boşuna yapılmış demektir. Bu yüzden derin bir rahatlama, zihni boşaltma ve Çi’nin ustalıkla işlenmesi ve Çi’nin yönlendirilebilmesi temel esastır. Fa Song Gong da bu formun bir parçasıdır.

Falun Dafa

Falun Dafa, beden ve zihin gelişimine yönelik bir Çigong uygulamasıdır. Falun Dafa, evrenin Doğruluk, Merhamet, Hoşgörü ilkeleri ile beş takımdan oluşan huzurlu ve kolayca öğrenilebilen egzersizleri günlük yaşamla birleştirir. Egzersizlerle vücudun gelişmesini, zihinsel çalışmalarla da her sorunun üstesinden kolaylıkla gelebilmeyi amaçlar. En önemlisi ise Falun, egzersizleri yapmadığında bile kişiyi geliştirir.

Yi Jin Jing

Temel amacı kas ve tendonları güçlendirmek olan bu form, nefes koordinasyonu ile birlikte daha sağlıklı bir yaşam sunduğu gibi dayanıklılığın artmasını, esneklik kazanılmasını ve bedenin genç kalmasını sağlar.

Kasların bilinçli bir şekilde kasılıp gevşetilmesi organları, eklemleri ve meridyenleri olumlu yönde etkileyerek vücudun dengede olmasına, bedeni zehirlerden arındırmaya ve Çi’nin mükemmel şekilde akışına olanak sağlar.  Zen Budizmi’nin kurucusu olarak kabul edilen Bodhidharma ile pek çok Şaolin savaşçısı ve rahibinin bu metodu kullandığı bilinir.

Spring Forest Çigong

Usta Chunyi Lin tarafından temsil edilen yeni bir formdur. İki seviyeden oluşur. İlki kendine şifa veren ve güçlendiren hareketlerden oluşur, ikincisi ise meşhur “kesen eller” hareketi ile blokajları temizlemeye yönelik Şifa Çigong’udur.

Hareket sayısının azlığı ancak buna karşılık şifa gücünün yüksek olması hayli etkileyici yanlarından biridir. Form her şeyin enerji oluşuna odaklanır ve her hareket enerji çalışmasına yoğunlaşır. Bu form, tıbbi Çigong öğrenmek isteyenlere verdiğim eğitimlerin en kolaylarından biridir.

Çigong Ağaç Duruşu

Ağaç duruşu her Çigong formunun olmazsa olmazıdır. O kadar etkilidir ki bazı ustalar hiçbir hareket öğretmeksizin sadece bu duruşu öğretmeyi hedefler. İnanışlarına göre bu çok etkili meditasyon şekli başka hiçbir şeyi gerektirmeyecek kadar güçlü ve etkilidir. Örneğin ağaç duruşu esnasında elde edilen kan dolaşımı değerleri, 20 dakika koşu yapan birinin değerleriyle aynı çıkmaktadır. Beden-zihin-ruh üçlüsünü dengelemenin ve evrenle bir olmanın en etkili yoludur. Bu duruşu yaparken aynen ulu bir ağacın bilgeliğine erişecek, evrenden gelen bilgileri kabul edecek, ihtiyacınız olan her şeyi toprak ve evrenden bolca edineceksiniz.

Zhineng (Chi-lel) Çigong

Çin’de Çigong’un akademik seviyede yer almasına ve hastanelerde Çigong departmanlarının kurulmasına neden olan çok eski ve mucizevî bir formdur. Temsilcisi Büyük Usta Dr. Pang Ming’dir. Hem batı tıbbını hem de Geleneksel Çin tıbbını yalayıp yutmuş bir akademisyendir. Kurduğu İlaçsız Hastane denen tapınakta milyonlarca hasta hem tedavi olmuş, hem de birbirini iyileştirmiştir. Ne yazık ki büyüyen kitle karşısında Ming’i potansiyel tehdit olarak gören Çin hükümeti hastaneyi kapatmıştır. Ancak bu Çigong’un yayılmasına engel olmamıştır. 1988’de en etkili şifa yöntemi seçilmiştir.

Hatırlarsınız, videosunu paylaştığımız, 7 santimlik tümörü, başında duran uygulayıcılar tarafından 3 dakika içinde iyileştirilen hasta vardı hani. İşte o uygulayıcılar Zhineng Çigong Ustalarıdır ve benim de Türkiye’de temsilcisi olduğum ve asıl uzmanlık alanım olan form Zhineng (Chi-Lel) Çigong formudur.

Form öncelikle Çi’de ustalaşmayı, nefes tekniklerine hâkim olmayı ve hareketleri Çi’yle bezenmiş bir şekilde yapmayı gerektiriyor. Bu harekette ustalaşan kimseler kendilerini Çi ile oynayan Avatar gibi hissedebilirler. İleri seviyelerinde beden-ruh-zihin dengesi, şifa tonlamaları ve organlara özel masaj teknikleri ile Şifa Çigong’una giriş yapabilirsiniz.

Bunlardan başka daha pek çok Çigong türüne rastlayabilirsiniz. Dürüst olmam gerekirse, aklın yolu bir olduğuna göre hepsinin ulaşacağı amaç üç aşağı beş yukarı aynıdır. Beden-ruh-zihin dengesini kurmak, bedenen güçlenmek ve şifa bulmak, zihni boşaltmak, ruhu dinginleştirmek, nefesinizi düzene sokmak ve Çi’nin efendisi olmak… Gerisi sizin seçtiğiniz forma ne kadar vakit ayırdığınız ve sebat ettiğinizle alakalıdır.

Çigong ve Reiki

Öğrenci adayları genellikle şu soruyu soruyor: “Çigong mu, Reiki mi?”

Buna cevap vermek zor. Cevap vermeye çalışan ancak kendi fikirlerini söyleyebilir. Doğru olan ise içtenlikle uygulanan her şifa amacına ulaşır, ismi cismi önemli değildir, gerisi ise egodur. Senin, benim, onun egosu… Hepimiz insanız ve egolarımızla yaşıyoruz. Güzel olan ise egolarımıza rağmen şifanın işliyor olması.

Bu iki öğretinin en büyük ortak noktası, Çin tarafında telafuz edilen Çi ile Japon kanadında telafuz edilen Ki’nin aynı şey olması. Yani ikisi de yaşam enerjisini temsil ediyor. İkisi de en saf ve içten haliyle evrenden gelen enerjinin iyi amaçlar uğruna kullanılmasını gerektiriyor.

Peki Çigong ile Reiki’nin farkları neler?

En büyük fark geçmişe uzanan tarihlerinden geliyor. Çigong yaklaşık beş bin senelik bir geçmişe dayalı iken Reiki’nin sadece iki yüzyıllık bir geçmişi var. Çigong hanedanlık sınırları içinde büyük bir titizlilikle korunmuş ve kayıtlara geçirilmişken, Reiki batının elinde, kendi yorumlarını katan ve ticari yaklaşımlar sergileyen ustalar tarafından bir hayli dejenere edilmiş.

Reiki yaparken, evrensel enerjinin kullanımı esnasında uygulayıcı sadece bir kanal vazifesi görür. Enerji sizden akar, gideceği yeri kendi bilir. Size sadece enerjiyi çağırmak kalır. Çok basittir ve aslında çok da etkilidir. Bir gün bile sürmeyen, birkaç saatlik, hatta uzaktan uyumlama ile birkaç dakikalık çalışma sonucu size sertifika veren kişiler bulabilirsiniz. Para Reikisi’nden Melek Reikisi’ne kadar bir dolu türüne de rastlayabilirsiniz. Ve tabi yüklüce miktarda da ücret ödersiniz. Yaptığınız uygulamalar sizin pratik gücünüze ve inancınıza kalmış durumda. Çoğu zaman da alanın plasebosuna… Uygulama yaparken elleri ısınanlar olabilir, şifa alan da kendi vücudunda sıcaklıklar hissedebilir. Her iki taraf da hiçbir şey hissetmeyebilir, ama enerji her halükarda akar. Yeter ki içten bir şekilde çağırılsın.

Kanal olmanız açısından şifa veren kişi için Reiki çok zararsızdır. Zira doğuştan şifa verme yeteneği olduğuna inanan  pek çok şifacı, enerjiyi doğru kullanmadığı için, depolamayı ve topraklamayı usulüne göre yapmadığı için kendi enerjisini tüketip her şifa sonrası yorgun düşmekte, günde pek az hastaya bakabilmekte ve hatta bunların çoğu erken yaşta aramızdan ayrılmaktadır. Sadece kanal olmayı başaran, kendine ve hastaya karşı objektif ve nötr olmayı başarabilen şifacılar ise günde onlarca hastaya bakabilir ve şifa verdikleri esnada üzerlerinden akan enerji sayesinde kendileri de şifadan nasiplenebilirler. Yani enerjilerinin düşmesi bir yana, daha da enerjik olabilirler. Ancak dediğim gibi bunun için sadece ve sadece, en saf ve içten halinizle, objektif bir şekilde şifaya, yani akan enerjiye kanal olmalısınız.

Çigong’da ise durum farklıdır. Uzun süren eğitimler ve pratikler sonucu ustalaşmak esastır. En önemlisi de enerji ustası olmanızdır. Gong kelimesi zaten bir işte sebat ederek, uzun süren pratikler sonucu ustalaşmaktır. Çigong da bu bağlamda yaşam enerjisini ustalıkla kullanma sanatıdır. Evrenden gelen enerjiyi yönlendirmek, ona şekil vermek, depolamak sizin elinizdedir. Beden, zihin ve ruh üçlüsü arasında denge, disiplin ve ahenk kurmanız önemlidir.  Tıbbi Çigong ustası olabilmek seneler süren, sebat üzerine kurulu çalışmaları gerektirir. Çigong’un Reiki’ye göre daha elle tutulur, akademik çalışmalara dayalı sonuçları vardır. Çin’de yüzyılın en etkili şifa tekniği olarak seçilmiş, Çin’in en büyük devlet hastanesi olan Pekin Hastanesinde ve pek çok yerde Çigong Departmanları kurulmuştur. Üniversitelerde dal olarak okutulmaktadır. Şimdiye dek bozulmadan korunmasının yegâne nedeni, asırlar boyunca sadece hanedanlık sınırları içinde gizli öğreti olarak kullanılması ve kendi halkından bile uzak tutulması olmuş. Çinli generaller Çigong sayesinde askerlerini hastalıklara karşı dayanıklı, yenilmez; kendilerini ise ölümsüz yapabilmişlerdir. Tapınak şövalyeleri ya da koruyucuları, yüzyıllarca sağlıklı bir şekilde yaşamanın formüllerini bulmuşlardır. Henüz bu yüzyılın başında halka açılan Çigong, hızla Çin geneline yayılmış, batıyla tanışması ise 90′lı yıllara denk gelmiştir.

Çigong eğitimleri esnasında sizlere en detaylı ve disipliner şekilde enerji ve meridyen sistemleri, hastalıkların oluşumu, hücrelerin titreşimleri, yerçekimi, duruş teknikleri, ağaç duruşu meditasyonu, enerji kullanımı esnasında ve enerjide ustalaşmak için kullanacağınız nefes teknikleri, organları güçlendirme yolları, tüm vücudu A’dan Z’ye şifalandırma yöntemleri, hücrelerin titreşimlerini artıracak şifa tonlamaları, kendi kendinize ve başkasına uygulayabileceğiniz şifa masajı ve Çigong’dan türemiş olan ve savaş sanatı halini almış ve hareketli meditasyon adını alan Taichi ile entegre daha güçlü ve estetik hareketler gösterilmektedir. Sadece güç ve şifa hareketlerini yaparak, sabahın erken saatlerinde parkları dolduran yüzlerce insan, bu mucizevî öğreti sayesinde şifa bulmakta ve yaşlanmayı geciktirmektedir.

Çigong’da eksik bilgilendirme önemli bir yer tutar. Pek çok insan sadece sabah egzersizleri şeklinde yapılan bir spor türü gibi algılayabiliyor. Her öğretide olduğu gibi bu öğretinin de işinin ehli ve yukarıda saydığım detaylı bilgilere vakıf olan ve usta-çırak ilişkisini kurup devam ettirebileceğiniz ustalardan alınmasını tavsiye ederim. Sadece hareketler bile tek başına şifa doludur, ama Çigong’da yol kat etmek ve ustalaşmak istiyorsanız size daha ötesini verebilecek kişileri bulmanız en hayırlısı olacaktır.

Reiki’nin kurucusu Usui de uzun arayışları sonucu Çigong ile tanışmış ve Budist ustalardan çok etkilenmiş, uzun süre onlardan eğitim almıştır. Ancak sadece bedene şifa vermekte inat edince, Çigong ustası rahipler sadece bedenin değil, zihnin ve ruhun da şifa bulması gerektiğini söylemişlerdir. Uzun bir süre buna inanmamakta inat etmiştir. Reiki mucizesiyle tanışıp şifa vermeye başlayınca, kendini geliştirmek için bir dilenci kasabasına yerleşmiş, buradaki evsizlere ve dilencilere şifa vermeye başlamıştır. Çok da başarılı olmuştur. Ancak iyileşen dilencilerin ilk iş olarak hemen çalıp çırpmaya döndüğünü görüp Budist ustalara hak vermiş ve sadece bedene değil, ruha da şifa vermenin gereğini anlamıştır.

Reiki’nin dezavantajı batıyla çok çabuk tanışmak olmuş. Okuduğum her Reiki kitabında, “Şu sembol böyle kullanılmış ama BANA göre daha basit ve etkili olan şu sembol kullanılmalı”, “Uyumlama şu şekilde yapılmış ama biz onu bu şekilde yapıyoruz” diyenlere, hatta lütfedip daha önceki yöntemlerden bahsetmeye bile tenezzül etmeyip sanki kendi fikri en esas bilgiymiş gibi davranan bir dolu Öğreti Çöplüğü yazarına rastlayabilirsiniz. Bu yüzden Reiki alacak olursanız, bunu ticari kaygıyla yapmayan ve tamamen en geleneksel haliyle size sunan ustaları tercih etmeniz hayrınıza olacaktır.

Pek çok eğitimci, Reiki seviyelerini peş peşe hatta iki seviyeyi aynı gün vermektedir. Doğrusu ise özellikle birinci seviyeyi aldıktan sonra, ilk defa enerji ile tanışacak olan kişiye bu enerjiyle uyumlanması, ona alışması ve uyumlanma sürecinde yaşayacaklarını deneyimlesi için gerekli sürenin tanınmasıdır. Alınan her seviyenin kendi içinde ayrı bir deneyimleme şekli olduğu için de her seviyeden sonra, bir sonrakine geçmeden belli bir süre geçmesi herkesin hayrına olacaktır. Özellikle ikinci seviyede sembollerle yeni tanışan kişinin, bunları uygulama ve pratik yapmak, bunları yaparken de belli deneyimleri yaşama fırsatı bulmak açısından zamana ihtiyacı vardır. Yoksa bütün uyumlamaları yapıp ortalığa Reiki Master’lar salmak çok kolaydır. Zaman derken, iki seviye arasına kimisi 3 ay, 5 ay koyuyor, kimisi seneler… O süreyi bekleyen gidip bir üst seviyeyi alıyor. Bu da doğru değil. Zira o zaman içinde hiçbir pratik yapmamış, kendi ya da başkaları üzerinde çalışma yapmamış, deneyim yaşamamış kişi elini kolunu sallayarak daha üst seviye için sertifikasını almış oluyor. Zaman yerine pratik yapma ve belli sayıda insana şifa verme kotası koyan ustalar belki de en doğrusunu yapıyorlar.

Çigong, eğitimi alan kişi ile ustası arasında ciddi bir bağ kurabilmektedir. Usta-çırak ilişkisine dayalı bu bağda saygı ve sevgi çok önemli yer tutar. Bu ilişki uzun yıllar sürer. Çünkü usta da öğrenme sürecine devam eder ve öğrendiği her şeyi sizinle paylaşır. Reiki de ise usta sadece el veren, uyumlama yapıp seviyeni yükselten ve bir daha işim olmaz diyeceğin, sertifika almak amaçlı kullanılan otoriter bir figürden ibarettir. Bunun bu noktaya gelmesine sebep ise her şeyi öğreti çöplüğüne döndüren ve öğretilere ticari kaygı yükleyen batı medeniyetidir.

Gelen sorulardan biri de şu: “Reiki Çigong’la entegre şekilde kullanılabilir mi? Ben Çigong yaparken Reiki sembolleri kullansam daha etkili olur mu?”

Genellikle cevabım şu oluyor: “Bu kapıdan girerken Reiki’ni dışarda bırak”. Bu, Reiki’yle bir alıp veremediğim olduğu için değil, her öğretide geçerli olan bir şey olduğu için. Herhangi bir Çigong formunu öğrendikten sonra, daha üst bir Çigong formu öğrenmeye gittiğinizde bile ustanızın size söyleyeceği ilk şey: “Şimdiye dek öğrendiklerini unut” olacaktır. Bir öğretinin enerjisi ve titreşimleri başka bir öğretinin enerji seviyesini alçaltabilir. Daha yüksek titreşimler edinmek istiyorsanız, düşünülenin aksine, entegrasyon yerine her öğretiye sıfırdan, onun saf enerjisiyle başlamanız doğru olacaktır. Titreşimlerinizi artırmak için gereken en önemli şey zihninizi boşaltmaktır. Bu da BIRAKMAK ile gerçekleşir. Bıraktığınız ve nötr olduğunuz zaman elde edemeyeceğiniz hiçbir şey yoktur.

Usta diye bulduğunuz kişi size türlü gösteriler sunabilir. Kaşık bükebilir, cisimleri oynatabilir, tek dokunuşuyla şifa verebilir, elleri cayır cayır yanabilir, ancak tüm bunlara sahip olduğu halde ustalıkla alakası olmayan pek çok insan da karşınıza çıkabilir. Bazen de ustası kaşık bükemediği halde aldığı eğitim o kadar kalitelidir ki öğrencisi kaşık bükmeye başlar. Usta mütevazı bir şekilde bundan gurur duyar. İster Reiki, ister Çigong olsun, arayışlarınızda mütevazı, sabırlı, nazik, güven verici, bilgi sahibi, öğrenme sürecini devam ettiren ve kendine saklamayıp bilgiyi en disipliner şekilde sizinle paylaşan, temiz bilgi sunan, bu işe senelerini vermiş, sebat etmiş, deneyimli bir usta bulmanızı temenni ederim.

Bu arada aynı zamanda bir Reiki Hocasıyım. Sayısız kez Reiki kullanarak şifa verdim diyebilirim. Uzun süren seneler boyunca, Reiki eğitimi aldığım hocam da aynen yukarıda bahsettiğim özelliklere sahip çok donanımlı, çok değerli bir hocadır. Çigong ise tanıştığım en mucizevî ve etkili şifa tekniği. Çigong’u insanlara tanıtmak ve faydalandıklarını görmek beni en mutlu eden şey oldu. Çinli Çigong hocalarımın ise hepsi birbirinden değerli ustalardır. Kimisine yaşayan efsane diyebilirim.

Yukarıdaki gibi hocalardan birini bulduğunuzda ona sıkı sıkıya sarılın. Sebat edin ve aynı sabrı, çalışkanlığı, nezaketi gösterin. Bilgiyi hazmederek alın. Ustalık yolunda emin adımlarla ilerleyin.

Tüm hücreleriniz yaşam enerjisi ile dolsun…